هنر معرق از جمله هنرهای اصیل ایرانی است که نمونه‌ای از آن را در خانه هر ایرانی می‌توان یافت. ظرافت و پیچیدگی‌های این هنر، آن را به هنری گیرا و اثر‌گذار تبدیل کرده و مخاطبان و علاقمندان ویژه‌ای دارد.
سمیه فیروزی متولد دی ماه ۱۳۶۱ در تهران است و از ۵ سالگی در کرج زندگی می‌کند. او فردی کتاب دوست و کتابخوان است و این را مدیون تربیت پدر و مادری اهل مطالعه می داند. به بهانه راهیابی اثرش به بخش ویژه نمایشگاه مجازی کمیسیون ملی یونسکو ایران، با او به گفتگو نشستیم.
چه تعریفی از معرق دارید؟
معرق یعنی کار با چوب که عنصری زنده است که در عین جذابیت، سخت و سفت است و با هنر دست هنرمند جانی تازه می‌گیرد و در قامت یک اثر نمود پیدا می‌کند. در عین حال هنر شناخت انواع چوب، رنگ و رگه‌های گوناگون است که این امر مستلزم گذر زمان و کسب تجربه با تمرین و پشتکار فراوان است.
ابزار اولیه برای خلق یک اثری هنری شامل چه چیزهایی می‌شود؟
این رشته هنری در زمینه هزینه تهیه مواد اولیه و در نتیجه قیمت کار تمام شده، از جمله هنرهای گران قیمت محسوب می‌شود و علی‌رغم در دسترس بودن ابزار کار از قبیل انواع چوب، کمان‌اره، تیغ‌اره و میز پیش‌کار در استان البرز، از قیمت بالایی بر‌خوردار است.
مشوق اصلی شما در این رشته چه کسی بوده است؟
برادرم در رشته خراطی فعالیت دارد اما این دو رشته فقط در زمینه مواد اولیه اصلی آنها یعنی چوب، شباهت دارند و در شیوه و روش اجرا، متفاوت هستند. برادرم مشوق اصلی من در این رشته بوده است و در تمام طول زندگی همواره خانواده هنر‌پرور و هنر‌دوستم، همیشه حامی و پشتیبان من بوده‌اند و همواره تابلوهای معرقم در خانه خودنمایی می‌کنند.
از چه طرح‌هایی برای ساخت یک اثر هنری ایده می‌گیرید؟
طرح‌های معروفی همچون گل رز که هر کدام از قسمت‌های آن از قبیل گلبرگ، ساقه و برگ به صورت مجزا، روی چوب مورد نظر قرار گرفته و برش زده می‌شود و بعد روی صفحه اصلی نصب می‌شود. اما پیاده‌سازی طرح‌های انتزاعی از ابتدا تا مراحل پایانی کار به دست هنرمند انجام می‌شود و حاصل تفکرات و اندیشه‌های او است. هنرمند از طرح‌های انتزاعی تجسمی و اتفاقات مختلف تاریخی، اجتماعی و ... ایده می‌گیرد و علاقه شخصی خودم به طبیعت در اکثر آثارم پیدا است.
آیا شرایط آموزش رشته معرق در شهر کرج فراهم است؟
اساتید برجسته‌ای در کرج، با صبر و متانت خاصی تجربیات و داشته‌های خود را در اختیار هنرجویان و علاقمندان قرار می‌دهند و از این طریق زمینه را برای رشد استعدادها و پرورش مربیان جدید مهیا می‌سازند. با این وجود تبلیغات برای این رشته کم است و باید ساز و کاری مناسب برای آگاه‌سازی و آشناسازی اقشار مختلف جامعه برای جذب هنرجویان و علاقه‌مندان راه‌حلی در نظر گرفته شود.
آیا در فکر ارائه تجربیات خود در مقام یک مربی هستید؟
در حال حاضر با علاقه، جدییت و پشتکار مشغول یادگیری جزئیات مراحل اجرای این رشته و کسب تجربه هستم تا روزی تمام آنچه آموزش دیده‌ام را به شاگردانم منتقل کنم و نقشی هر چند کوچک در گسترش و ترویج این هنر بسیار جذاب و گیرا داشته باشم.
موجودیت هنر آرامش است، اگر هنرمند با عشق و علاقه رشته‌ای که در آن فعالیت می‌کند را انجام دهد می‌تواند در بدترین شرایط و با کمترین امکانات، بهترین اتفاقات و آثار را خلق کند، هنر جلای روح است و زمانی که سر‌گرم ساخت یک اثر می‌شوم کمتر به سایر مسائل فکر می‌کنم و بیشتر تمرکز و توجهم بر روی انجام کاری است که در دست تهیه دارم.
از موانع و مشکلات موجود در رشته معرق به چه چیزی می تواند اشاره کنید؟
از مهم‌ترین مشکلات بر سر راه آموزش و ترویج این رشته، گران بودن مواد و ابزار اولیه است که باید از طرف مسئولان ذی‌ربط تمهیداتی برای رفع آن در نظر گرفته شود.
چه صحبتی با مسئولان نهاد‌های مربوطه دارید؟
وقتی هنرمند یک اثر را با جان، دل و حس انجام می‌دهد حتی اگر برای مجموعه شخصی خودش باشد باز هم دوست دارد دیده شود و مورد تشویق و حمایت قرار بگیرد. از مسئولان می‌خواهم تا موانعی که از ایده تا اجرا برای خلق یک اثر هنری بر سر راه یک هنرمند قرار دارد را کم کنند تا هنرمند با آرامش خاطر بیشتری به فکر آفرینش آثار هنری باشد.
یک اثر هنری چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد تا بر مخاطب تاثیر‌‌گذار باشد؟
ملموس بودن یک اثر برای هر مخاطب با هر شرایطی، شرط ارتباط او با اثر یک هنرمند است که این مهم در هوش و نکته سنجی هنرمند نهفته است تا با ساده‌ترین شیوه بهترین اثر را ارائه دهد که بدون نیاز به توضیح، برای عوام قابل درک و فهم باشد در غیر این صورت مخاطب خاص هم معنی را زود متوجه می‌شود و هم قضاوت سخت‌گیرانه‌تری خواهد داشت.
زمانی که اثر هنری شما مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد، چه حسی دارید؟
وقتی آثارم از سوی داوران با تجربه و مسلط بر مسائل هنری قضاوت می‌شود می‌دانم غرض‌ورزی در آن نیست و نقدی سازنده است و در صورت بیان ایراد و اشکالی در مراحل اجرای کار، نه تنها نا‌راحت نمی‌شوم بلکه از آن استقبال می‌کنم و با دید کسب تجربه‌های ارزشمند به آن نگاه می‌کنم.
شرکت در رقابت‌های هنری، جشنواره و نمایشگاه‌ها چه تاثیری بر روی هنر و هنرمند می‌گذارد؟
زمانی که اثر یک هنرمند در کنار کار‌های سایر هنرمندان به نمایش گذاشته می‌شود در واقع بزرگ‌ترین حسن و مزیتی که برای هنرمند به همراه دارد این است که با مقایسه کار‌ها از انتخاب مواد اولیه و نوع چوب تا مراحل اجرای یک اثر گرفته، متوجه ایرادات و نواقص کار می‌شوی و با نوع نگاه دیگران به یک موضوع مشترک و سلایق ذهنی و دیداری دیگران آشنا می‌شوی با پستی و بلندی‌های تطابق پیدا می‌کنی و با تلاش روز‌افزون سطح کار خودت را ارتقا می‌دهی. تمام این‌ها سکوی پرش در یک رشته هنری محسوب می‌شود. ضمن اینکه برگزاری نمایشگاه‌هایی از این دست در اشاعه و توسعه هنر، اثر‌گذار است.
چه صحبتی با علاقه‌مندان به یادگیری این رشته هنری دارید؟
هر هنری مخاطب خاص خودش را دارد کافی است اهل هنر باشی و با سختی‌های چوب، هماهنگ شوی و انطباق پیدا کنی و سخت و محکم شده و در نتیجه سختی‌های هنر معرق را با آغوش باز پذیرا باشی.
اثر معرق خط سمیه فیروزی با عنوان جان پدر کجاستی به بخش ویژه نمایشگاه مجازی کمیسیون ملی یونسکو ایران راه یافته است که یاد‌آور حادثه تروریستی و تلخ دانشگاه کابل افغانستان و شهادت جمعی از دانشجویان است. این اثر با چوب عناب قرمز ساخته شده که در آن قاب پنجره‌ای شکسته به تصویر کشیده شده و از جمله تصاویری بود که از این حادثه تروریستی در رسانه‌ها و فضای مجازی دست به دست و معروف شد و ایده اولیه شکل گیری ساخت آن به ذهنش رسیده است.
بسیار خوشحالم که اثرم از میان حدود ۳۰۰ اثر با قرار گرفتن در بین ۴۴ اثر برگزیده توانسته به بخش ویژه این نمایشگاه که به مناسبت هفته هنر افغانستان برگزار شده راه یابد.
از دیگر فعالیت‌های او می‌توان به حضور در فستیوال جهانی آرمان صلح اشاره کرد که در شهریور ماه سال جاری برگزار شد و اثر او درمیان ۱۰۰ طرح برگزیده در قالب چاپ کتابی مصور برای ارسال به سازمان ملل متحد انتخاب شده است. همچنین او در نمایشگاه‌های صنایع‌دستی و هنرهای سنتی نیز حضور داشته و از تجربیات هنرمندان این رشته بهره‌مند شده است.
انتهای پیام/
